سردار جواد درویشوند افزود: خدمت وکالت از دیرباز در زمره شریف ترین مشاغل و دارای بالاترین درجه اجتماعی در میان مردم بوده است. در حقوق اسلامی نیز، وکالت از شان و جایگاه والایی برخوردار بوده و یکی از اسماء مبارک خداوند وکیل است؛ در قرآن کریم کلمه وکیل و توکل بارها تکرار شده است که دارای معانی خاصی است. مانند: رازق، حافظ، مدیر، مدبر و غیره. نظیر «و هوعلی کل شیٌ وکیل» که مفسران آن را (( او حافظ همه چیز است )) معنا کرده اند .
وکالت در روایات نیز بسیار مورد توجه ائمه معصومین قرار گرفته است و حتی اهل‌بیت به تمامی امور وکالت عنایت داشته‌اند، مانند ثبوت وکالت، مشروعیت وکالت ، مسئولیت در وکالت، عدم خیانت در وکالت، اخلاق در وکالت و……
درویشوند ادامه داد: در کلیه جوامع پیشرفته و مترقی جهان نیز حرفه وکالت هم طراز مشاغلی چون پزشکی، وزارت و دیگر مشاغل رده بالای سیاسی نام برده می شود. یک وکیل با به کارگیری کلیه اطلاعات و دانش حقوقی، توان و نبوغ خود سعی در دفاع از حقوق کسانی دارد که زندگی، آزادای، جان، مال و یا آبرویشان به مخاطره افتاده است؛ در حالی که حتی خداوند تبارک و تعالی چنین مقام و منزلتی برای وکیل قرارداده است ، گاه در گوشه و کنار جامعه می بینیم که وکالت مورد بی مهری قرار گرفته و تنها به عنوان شغلی درآمد زا به آن نگریسته می شود بدون آنکه از تاثیر والای آن بر تحقق عدالت و احقاق حقوق مظلومان سخنی به میان رود . بدون آنکه از خلوص نیت وکلایی که برای هموار نمودن مسیر عدالت عمر گرانمایه شان را صرف کردند تقدیر شود ، بدون آنکه به مشقت ها و فراز و فرود های راه حقیقت راستین یعنی عدالت اشاره ای شود….
گاه بدون در نظر گرفتن بسیاری از باید ها و شاید ها وکیل متهم می شود به راحت طلبی و مادی گرایی….
جامعه ای که در آن شان وکیل حفظ نشود و مقام و مرتبت وکیل در آن تنزل یابد ، خیلی زود یاس و ناامیدی بر آن چیره می شود . وکیل است که با بهره گیری از دانش خود در مواقع ناامیدی راهی برای احقاق حقوق مظلوم به او نشان می دهد و نوید بخشی مطمئن و تکیه گاهی امن برای او می شود . اگر اعتماد مردم از وکیل و حرفه ی وکالت سلب شود ، بحران های جدی در راستای احقاق حقوق پیش می آید و جامعه دچار یک سیکل معیوب می شود .
چه بسا افرادی که بدون آگاهی از حقوق مسلم خود زیر بار ظلم های ناروا می روند و بدون اینکه احتمال دهند می توانند از حقوق خود دفاع کنند و پیروز شوند ، از ادامه راه منصرف می شوند و به ناچار راضی به تحمل بی عدالتی می شوند .
چه بسا قضاتی که به خاطر عدم استفاده طرفین دعوی از خدمات وکیل و ناتوانی آنان در ارائه مستندات کافی و دلائل وافی نتوانند به درستی تصمیم بگیرند و حکم صادر کنند.البته که وجود وکیل مدافع در محاکم می تواند کمک شایانی به دستگاه قضایی در تحقق عدالت بنماید.
از طرفی نتیجه منطقی مطلب مذکور این است که وکلا حتی المقدور از منظر وظايف ذاتي خود تحت سیطره دستگاه قضایی نباشند ؛ وکلا برای ایفای هرچه بهتر وظایف خود ، باید بتوانند از موکل خود دفاع کنند . وکلاء باید آزادی عمل داشته تا به راستی و درستی یکی از دو بال فرشته عدالت باشند،استقلال وكلاء از ملزومات حفظ شان آنهاست.
منظور از استقلال وكلا قطعا آزادي عمل آنان در راستاي ايفاي وظايف حرفه اي شان است . حفظ شان وكلا در گرو حفظ استقلال آنان از منظر وظایف ذاتی شان است . وكيلي كه استقلال ندارد و مدام خود را در معرض خطر از دست دادن موقعيتش ببيند نمي تواند جسورانه در محاكمه حاضر شود و در مقابل حاكم به دفاع از موکل بپردازد .
قطعا مقصود از استقلال وكلا جدايي كامل و گسستن ريشه هاي اتصال به دستگاه قضا نيست ؛ به طور حتم اگر پيوند ميان وكالت و دستگاه قضايي به كلي بگسلد آفات آن از عدم وجود استقلال بيشتر مي شود ، وکلا نیز مانند هر قشر دیگری در حوزه ی قواعد آمره باید مطیع دستگاه حاکمیتی باشند و به عنوان جزئی از یک کل و قطره ای از دریا در ایفای سایر وظایفشان به عنوان یک شهروند یا دیگر وظایف و مسائلی که ارتباطی به شغل حرفه ایشان ندارد ، فرمانبردار خواهند بود . اما حفظ ريشه و وجود پيوند ميان وكالت و دستگاه عدالت محور قضايي نبايد منجر به وابستگي کامل وكلاء به سيستم قضايي و ایجاد رابطه ی آمر و ماموری در حوزه مسئولیت های ذاتی شان شود .
استقلال وکیل در وظایف ذاتی همچون قضات که در قضاوت مستقل هستند یکی از الزامات اجرای عدالت است،اما نباید این استقلال دستخوش تفسیر کسانی قرار گیرد که به صرفه و صلاح خود استقلال را تعبیر نمایند،تاجایی که استقلال را به معنی استقلال از حاکمیت قلمداد کنند.
وکیل ، به شرط رعایت استقلال در مقابل مقامات قضایی و اجرایی کشور نه فقط می‌تواند ياري رسان اصحاب دعاوی باشد، بلکه در انتظام و انسجام نظام و دستگاه قضایی و تعالی آن هم می تواند یاریگر آنان باشد.
وکیل دادگستری در عین داشتن علم و تقوی و تقید به قانون و اخلاق می بایست از استقلال کافی به منظور دفاع از حقوق موکلش برخوردار باشد.وکیل باید علیرغم تقید«آزاده»باشد واین بزرگ ترین وشاید یگانه مزیت حرفه وکالت است.
توسعه و فرهنگ وکالت در جامعه و نیاز مبرم آحاد ملت به آشنایی با حقوق و تکالیف خویش اقتضای آن را دارد که فرهنگ وکالت و استفاده عموم مردم از علم و دانش وتجربه جامعه وکالت به شیوه های مختلف تبیین و تشریح گرددو امروزه با توجه به پیچیدگی حقوق شهروندان و عدم اشراف مردم به حقوق خویش بهتر است فرهنگ داشتن وکیل خانوادگی ترویج یابد و نشر این مهم از همه بیشتر برعهده رسانه های جمعی از جمله صدا و سیما است.البته در این حوزه گلایه هایی هم وجود دارد چرا که تاکنون سعی شده در فیلمها وکلاء را چهره های خوب و مفیدی جلوه ندهند که امید است در آینده جبران مافات نمایندوبه جای ترساندن و مرعوب نمودن مردم از جامعه وکالت به هدایت جامعه بدین سمت بپردازند.استقلال قاضی در رسیدگی به دعاوی واستقلال وکیل در دفاع از حقوق مظلومین بعنوان بالهای فرشته عدالت می توانند به حاکمیت عدالت قضایی کمک شایانی بنمایند.
این وکیل پایه یک دادگستری اظهار امیدواری کرد: با هماهنگی میان دستگاه قضایی و دولت ومجلس شورای اسلامی« قانون الزامی شدن وکالت در محاکم» احیاء گردد که قطعاً به کاهش تعداد پرونده ها و طرح دعاوی غیراصولی در محاکم کمک شایانی خواهد نمود وتئوری قضازدایی را تقویت خواهد کرد.
شایسته است موسسات و شرکت ها را ملزم به داشتن وکیل و یا مشاوره حقوقی نموده تا در موارد مختلف به انها مشاوره دهند ودر واقع این اقدام تحمیل هزینه به آنان نبوده بلکه از تحمیل هزینه های گوناگون به دستگاه های اجرایی و قضایی و اجرایی جلوگیری می کنیم.
به عنوان یک راهکار پیشنهاد می کنم که اعتبار هر قرارداد و توافقنامه را مثل تائیدیه سازمان نظام مهندسی در مورد ساختمان ویا دستگاههای دیگر منوط به تائید حداقل دو نفر وکیل یا مشاور حقوقی به عنوان نماینده طرفین بنمایند.در چنین حالتی از ابهامات و اجمال و همچنین توافقات غیر قانونی جلوگیری خواهد شد.که نتیجه آن کاهش حجم بسیارزیادی از دعاوی در دستگاه قضایی خواهد شد و در واقع از این طریق موجبات بروز مشکلات و ورودی پرونده ها را کاهش میدهیم.
مع الوصف باید تمهیداتی اندیشید که از این همه حقوق دان و وکیل در تنظیم روابط حقوقی جامعه بهره جست و از این نقطه قوت استفاده بهینه نمود تا هم روابط حقوق مردم سامان یابد و هم درسایه اینگون اقدامات اشتغال زایی ایجاد گردد.
لينك مطلب : تاکنون سعی شده در فیلم ها وکلاء را چهره های خوب و مفیدی جلوه ندهند